19 Mei 2019: 5e Paaszondag

       Zoals Ik u heb liefgehad (Jo. 13, 31-33a. 34-35)

Frank Cuypers

1.    (Gongsignaal als inleiding)


2.    Kruisteken



Wij weten ons samen in de naam van de Vader en de Zoon en de Heilige Geest. Genade en vrede voor ieder van jullie. 


3.    Inleidend gebed



Echt aanwezig zijn 

is je laten kennen zoals je nu bent.

Hier en nu worden wij door God verwacht.

Hij hoopt ons te ontmoeten zoals wij nu zijn.

Hij is er altijd eerst,

verlangend zich met ons te verbinden,

inniger nog dan wie ons het meest nabij zijn.

Wij nemen de tijd om ons toe te keren 

naar God die liefde en leven is. 



(Stilte)



Wij zingen samen het openingslied.

 

4.    Openingslied 



Openingszang 365: "Licht dat ons aanstoot in de morgen"


5.    Inleiding en kyrie



Marcel is nog even met vakantie .  We hebben dus de kapel voor ons….en maken er samen een mooie gebedsdienst van. 



We zijn in de laatste rechte lijn naar Hemelvaart.  We lezen vandaag opnieuw uit Johannes. In het evangelie van vandaag horen we een stuk uit het testament van Jezus. Jezus heeft het over de liefde.  Hij zegt: “Heb elkaar lief zoals ik U heb liefgehad”. De norm van deze liefde is de liefde tussen Jezus en zijn Vader.  In deze norm en maat van liefde mogen wij delen. God bemint elk van ons, in heel de unieke eigenheid van onze persoon, anders dan alle anderen, met een onvoorwaardelijke liefde en een onvoorwaardelijke grote trouw en ernst. Laat ons dankbaar zijn voor zoveel genade die ons overkomt. 



Laten wij Jezus’ grootheid uitzingen.
 


6.    Kyrie 



112 Heer Jezus, Koning en gezalfde Gods ….


7.    Openingsgebed



God van de nieuwe morgen,

die ook óns licht wilt zijn,

verberg U niet

maar geef U ons te kennen

en wees hier aanwezig

in onze gemeenschap

in ons lied,

in ons gebed.

die ons verlangen wekken, 


We luisteren samen naar de tekst van Johannes


8.    Evangelietekst



In die tijd zei Jezus tot de leerlingen: “Nu is de Mensenzoon verheerlijkt en God is verheerlijkt in Hem. Als God in Hem verheerlijkt is zal God ook Hem in zichzelf verheerlijken, ja, Hij zal Hem spoedig verheerlijken. Kindertjes, nog maar kort zal Ik bij u zijn. Een nieuw gebod geef Ik u: gij moet elkaar liefhebben; zoals Ik u heb liefgehad, zo moet ook gij elkaar liefhebben. Hieruit zullen allen kunnen opmaken dat gij mijn leerlingen zijt: als gij de liefde onder elkaar bewaart.”



9.    Lied



558 Liefde, eenmaal uitgesproken


10.     Homilie



De tekst van Johannes en betekenis voor de Johannesgemeenschap



“Bemin elkaar zoals ik jullie heb liefgehad”. De uitspraak van Jezus volgt onmiddellijk na de vermelding dat Judas de zaal verliet om Jezus te verraden. In het Johannesverhaal van het laatste avondmaal is het dispuut met de Judeeërs verdwenen; zij zijn uit het vizier verdwenen. De aandacht van Jezus wordt nu volledig gericht naar de gemeente.  In de kerkgemeenschap waarvoor Johannes schreef speelden de woorden van Jezus een belangrijke rol. Het was hun laatste houvast in een periode dat ze door de joodse gemeenschap waren gemarginaliseerd en vreesden voor vervolging. Als een bang hoopje mensen zagen ze in het  leven van Jezus hun eigen lijden weerspiegeld. Alleen de liefde zoals door Jezus voorgeleefd kon hen en alle latere groepen die hetzelfde meemaken een uitweg bieden.



Is dit een gebod? 

Is er liefde op gebod?  Er is natuurlijk geen liefde op gebod. De liefde is vrij, of ze is niet. Het oorspronkelijke Griekse woord wordt hier vertaald door “gebod” maar betekent veel meer “opdracht”, “zending” of ook nog “iets wat ons van bovenaf overkomt”. Beminnen met Jezus’ volle liefde, beminnen met de open liefde van God zelf, is een liefde die ons hart te boven gaat en die over ons komt door de genade van de Heilige Geest.



Wat is er nieuw aan? 

Het Oude testament kende vanouds de liefde als het grootste gebod van de Thora: “neem geen wraak op een volksgenoot en koester geen wrok tegen hem. Bemin uw naaste als uzelf. Gij moet Jahweh uw God beminnen met heel uw hart, met heel uw ziel en met al uw krachten.”  Ook Jezus zelf had er voortdurend en in velerlei variaties over gesproken. Maar het nieuwe aan het gebod  is dat het de aanhef is van een “nieuw” testament, het testament van Jezus zelf. Immers, er wordt in deze afscheidstoespraak voortdurend bijgezegd dat de leerlingen (en de gelovigen) elkaar moeten liefhebben, “omdat” en “zoals” Jezus hen heeft liefgehad. En – meer nog – “omdat” en “zoals” Jezus de Vader liefheeft en de Vader hem. De liefde van de Vader tot Jezus is dus maatstaf en stelregel voor de liefde tussen de leerlingen onderling. Dat is het nieuwe van het gebod. 



Wat betekent het voor ons; hoe kunnen we dit navolgen?

Jezus had lief, Hij kon eigen grenzen verleggen, omdat Hij in uiterste ontvankelijkheid Gods spreken in zich vlees en bloed liet worden. En omdat Hij vanuit die kracht in staat was in diepe betrokkenheid open te staan voor ieder, die Hij op zijn weg tegen kwam. Dus zowel de man of vrouw, die door ziekte onrein was verklaard; de Arabisch vrouw van over de grens (de Kanaänitische die om genezing voor haar dochter smeekte); de leerlingen die Hem verraadden zoals Judas en Petrus deden; maar ook de geliefde leerling of Maria van Magdala. Elke keer ondervonden al deze mensen iets waardoor hun leven veranderde. Liefde als een gebeuren waarbij beide partijen veranderen. 



We kennen allemaal Pater Damiaan en Moeder Teresa.  Zij lieten alles achter om anderen, mensen in nood, echt nabij te zijn.  Zij volgden op een onwaarschijnlijke manier het gebod, de zending “zoals ik U heb liefgehad” na. 



Maar we hoeven niet naar de andere kant van de wereld te trekken. Ook dichter bij huis zijn er mensen die hun huis omvormen tot een herberg en haard voor anderen, een foyer.  Ik denk hierbij  heel concreet aan Jean Vanier.  U weet wel de stichter van de Ark-gemeenschappen, een internationale organisatie van leefgemeenschappen waar mensen met en zonder verstandelijke beperking elkaars leven delen. Jean Vanier is onlangs overleden. Ik wil graag kort citeren uit een interview dat hij gaf aan Lode Van Hecke, abt van Orval. 


“De sterken hebben de zwakken nodig om menselijker te worden, barmhartiger. Echte heling gebeurt niet door wonderbaarlijke genezingen, maar door wederzijds respect, zorg en liefde.
Kwetsbaarheid wordt een bron van kracht en heelheid, een plaats van verzoening en gemeenschap met anderen. Iemand liefhebben is hem zijn schoonheid, zijn waarde en zijn belang laten zien. De ander laten zien hoe mooi hij of zij is. Dat kan die ander niet alleen ontdekken, ook een spiegel is niet genoeg. Daar heeft hij een medemens voor nodig. Waar dat gebeurt, is sprake van liefde”. 



En Jean Vanier gaat verder: “Ik woon in de Ark, ik leef er samen met mensen met een beperking. Het is een geweldig leven. In de Ark heb ik de zin van mijn leven gevonden. De zin van mijn leven is leven geven. Dat is buitengewoon, je bewust zijn van leven te geven…. Wel als zij openbloeien bloeien wij ook open. Wat van belang is, is weten dat het leven zin heeft, dat we leven geven en dat we uiteindelijk, omdat we samen gelukkig zijn, zo een plek van viering worden”.



Hoe zien wij dit voor onszelf ?



Ik vat het voor mijzelf graag samen als: “Liefde is … er zijn”.  Er zijn voor mijn gezin en familie, de collega’s op het werk, van zeer verschillende pluimage, er zijn voor Filosofenfontein, voor wie ik op mijn weg tegenkom... Er proberen te zijn in dienstbaarheid en aandacht, de talenten die ik heb op die manier ten dienste stellen.

Uiteraard onvolkomen, maar ik weet en voel mij gedragen en geïnspireerd door de Geest. Ik woon in de liefde van God. 



Dat brengt mij terug bij Gods liefde voor ons. Gods liefde is onvoorwaardelijk. Wij worden reeds bemind voor wij bestonden. Menselijke liefde is altijd beperkt en stelt voorwaarden. Dat doet de goddelijke liefde helemaal niet. God bemint elk van ons, in heel de unieke eigenheid van onze persoon, anders dan alle anderen, met een onvoorwaardelijke liefde en een onvoorwaardelijke grote trouw en ernst. Ruusbroec noemt het de “bodemloze liefde van God”. Hoezeer ik ook afdaal in Gods liefde, ik kom nooit bij een bodem, want die is er niet. God meet Zijn liefde niet af aan ons, maar aan Zichzelf.  God bemint omdat Hij liefde is. Wij mensen hebben lief, God is liefde. Dat is een wezenlijk onderscheid: lief hebben of liefde zijn. Hiertussen variëren all vormen en gedaantes van liefhebben.



Ik keer terug naar mijn voorbeelden: het optreden van Jezus in het Nieuwe Testament, Pater Damiaan, Moeder Teresa, Jean Vanier. Elke keer ondervonden al deze mensen iets waardoor hun leven veranderde. Liefde als een gebeuren waarbij beide partijen veranderen. Misschien ligt daar het originele van het christendom: de oproep om zo met elkaar om te gaan, dat in de ontvankelijke openheid, anderen iets ondervinden dat hun leven verandert, dat hen eigenwaarde geeft en dat beiden in staat stelt om in wederkerigheid elkaar tot leven te wekken.  



Hierbij is de liefdeseenheid tussen de Vader en Jezus de norm.  Jezus vond hierin de kracht en was vanuit die kracht  in staat in diepe betrokkenheid open te staan voor ieder, die Hij op zijn weg tegen kwam.  Ik bid en wens ons allen toe dat wij gedragen door de inspiratie en aanmoedigingen van de Geest van de waarheid Gods liefde concreet kunnen maken in de alledaagse wereld telkens wanneer we in de mens van de eerstvolgende ontmoeting onze broeder of zuster zien.  



Amen.


11.    Uitnodiging tot de offerande



Rode rozen zijn een mooi symbool van de liefde.  In onze offerande van vandaag kunnen we met dit symbool onze verbondenheid, onze dankbaarheid, onze liefde uitdrukken en bij God brengen. 



Mag ik wie dat wil uitnodigen om een kaarsje of een roos naar voor te brengen voor een bijzondere intentie, persoonlijk of voor de gemeenschap.


12.    Offerande 



(met kaarsjes en rode rozen)



Muziek : Haendel – CD1 – Concerto no 6 in B flat major for harp HWV294 – Allegro moderato – track 23


13.    Tafellied



543 Tafellied


14.    Uitnodigen tot het Onze Vader



Laten wij zoals elke zondag samenkomen rond het altaar en samen het Onze Vader zingen.
Verbonden door ons geloof, gedragen door Gods barmhartigheid, gesterkt door Christus’ vrede, heffen we onze handen ten hemel en zingen samen het gebed dat Jezus zelf aan zijn leerlingen heeft gegeven.




15.    Onze Vader



(Onze Vader)


16.    Inleiding tot de vredeswens



Wensen wij elkaar vrede toe.

En laten wij dat doen 

in verbondenheid met alle mensen

veraf en dichtbij 

opdat Gods droom 

over vrede op aarde

werkelijkheid mag worden. 



(Vredeswens wordt gedeeld)


17.    Inleiding tot de communie


Jezus

Dank dat gij ons samenbracht rond Uw woord

Rond het breken van het brood

In bidden en zingen

Zo verdiepen we onze verbondenheid met U 

Gij gaat ons voor in liefdevolle eenheid met de Vader,

Met Maria, met alle engelen en heiligen

Dank u dat Gij altijd bij ons zijt

Dank dat Gij er zijt als we uw hulp vragen

Wij openen ons hart voor u
en laten het volstromen met liefde

In geven en ontvangen

In lief en leed.

Dank dat gij ons laat opengaan in liefde en wijsheid,

In vergevensgezindheid en geduld.


Zalig zijn wij nu wij genodigd worden aan uw maaltijd. 


18.    Communie



Muziek: CD Confessiamo la gloria di Dio – Canti della liturgie di Bose – track 12 – Cantico delle creature


19.    Communielied



527 Leer van de liefde 



20.    Slotgebed



Wat is het God



dat mensen openvouwt

in oeverloos vertrouwen?

Soms zien wij hoe zij

licht ontsteken in elkanders ogen.

Soms laten zij hun handen spreken

over niets dan zorg en tederheid.

Soms weten zij zich

in de loofhut van elkanders aandacht

als een kind geborgen.

Liefde alleen kan dat.



Behoed die liefde God.

Bekleed haar met uw glans.

Ontsluit in haar

een kracht die leven geeft aan velen,

een geest die recht doet,

een toekomst zonder einde,

een schoonheid, duizendvoudig.



(Kris Gelaude)


21.    (Medelingen)


22.    Zegenmoment



En laat ons deze viering besluiten met elkaar te zegenen. Wij zingen samen … 



197 – Moge de zegen van God op je rusten


23.    Afronden

Heel erg bedankt om samen te vieren; nog een hele mooie zondag voor ieder van jullie