7 juni 2009
De Heilige Drievuldigheid 7/6/2009
Gerlinde Doyen
De zondag na Pinksteren wordt in
de katholieke kerk de Heilige Drievuldigheid gevierd, of nog `triniteit'.
In de paastijd wordt God zichtbaar als Vader en als Zoon. Met Pinksteren
lezen we over de Heilige Geest. Met Heilige Drievuldigheid wordt
dan als een soort synthese benadrukt dat Vader, Zoon en Heilige
Geest één God zijn.
Doorheen de geschiedenis hebben
mensen gezocht naar manieren om God te om-schrijven. Mensen hebben
nood aan orde, aan structuren, aan gezichten. Denk aan de volgelingen
van Mozes in de woestijn die hun juwelen smolten om er een beeld,
een afgod van te maken.
Maar zodra God een gezicht kreeg, beseften anderen dat dit beeld
te eng was. Ik las ergens een mooie beeldspraak: "God is
als de zon: als we zonder bescherming en onbeschaamd recht naar
de zon kijken om diens mysterie te ontrafelen, komen we zeer bedrogen
uit: in plaats van een juist beeld te krijgen, worden we letterlijk
verblind en zien we enkele ogenblikken lang niets anders dan een
zwarte vlek. Maar als we omgekeerd met de zon in de rug naar de
wereld kijken, zien we de schoonheid van die wereld in alle scherpte".
Met andere woorden: in plaats van onze energie te steken in de constructie
van een juist beeld van God, kunnen we beter naar de wereld kijken
waarin God zichtbaar wordt.
Niemand kent God door en door, we hebben enkel een aanvoelen van
God, de ene persoon al sterker dan de andere.
Als wij een kruisteken maken, beginnen
we met "in de naam van de Vader".
Nu mijn man en ik weer opnieuw ouders geworden zijn, is dit beeld
voor ons heel duidelijk. Zonder beschermende en verzorgende vader
en moeder is dat kleine wezentje volledig hulpeloos. Grote zus doet
wel een poging om te helpen, maar regelmatig moeten we toesnellen
om kleine Lars te beschermen uit haar soms ruwe handen.
Grote broer is gelukkig al iets voorzichtiger.
De Bijbelse God is in de geschiedenis
in de eerste plaats een orde scheppende, strenge en straffende maar
ook reddende God. Denk aan de verhalen waarin Hij de wereld laat
overstromen of mensen in zoutzuilen verandert. Profeten moeten regelmatig
de zon-dige mensen herinneren aan het feit dat deze God straffend
zal optreden. Anderzijds redt God de joden uit de handen van de
Farao.
Jezus verandert dit beeld van de Vader. In de verhalen van de verloren
zoon, de herder en het verloren schaap, de barmhartige Samaritaan,
zien we God als een zachte vader met veeleer moederlijke trekken.
Jezus geeft aan zijn leerlingen geen ingewikkelde Godstheorieën
mee, maar leert hen de Vader kennen via verhalen van heel eenvoudige
mensen.
Naast het erkennen van God als
een strenge maar meteen zorgende en zachte Vader is er een ander
aspect belangrijk. Als mensen God erkennen als Vader, betekent dit
meteen dat wij allen kinderen van God zijn. Dit houdt in dat we
beseffen dat ons leven er enkel is omdat God het gewild heeft, dat
wij respect moeten hebben voor wat ons gegeven is. Bovendien, als
wij geloven dat God onze Vader is, houdt dit ook in dat wij in zekere
zin allen broers en zussen zijn, en in ieder geval gelijkwaardig.
Het is niet omdat wij toevallig in een van de rijkste landen ter
wereld geboren zijn, dat wij anderen van die rijkdom mogen uitsluiten,
dat wij het recht hebben om te zeggen `Dit is ons land'. Als wij
allen kinderen van God de Vader zijn, moeten wij alles doen om die
broers en zussen waar ter wereld ook te helpen, net zoals je je
eigen broer of zus zou helpen mocht die iets ergs overkomen.
Romeinen, 8, 14-17
Matteiis, 28, 16-20
In de naam van de Zoon:
De catechismus stelde: "Er
zijn twee naturen in Jezus-Christus, te weten: de goddelijke natuur
sinds alle eeuwigheid en de menselijke natuur sedert zijn menswording;
daarom is hij de GodMens."
Aangezien het idee van Drievuldigheid is ontstaan binnen het Griekse
denkmodel, moeten we hierbij denken dat God de Vader de hogere,
onveranderlijke en volkomen werkelijkheid is. Onze wereld is een
onvolmaakte kopie van deze werkelijkheid. Men zat dan wel wat in
de knoop met Jezus die mens geworden, duidelijk deel uitmaakte van
onze onvolmaakte wereld. Door aan te geven dat Jezus één
in wezen is met de Vader, zoon van God, geboren uit God en niet
geschapen door God, worden de twee werelden overbrugd. Voor mij
eerder een intellectuele constructie. Maar wie ben ik?
Het vertrouwen in God de Vader
is voor veel mensen tegenwoordig moeilijk. Toegankelijker is het
beeld van Jezus, de Zoon. Terwijl God voor velen een soort mysterieuze
wolk boven ons blijft, geeft het nieuwe testament ons een redelijk
concreet beeld van Jezus' leven. Door zijn woorden maar vooral door
zijn daden, is Hij voor ons een voorbeeld. Het zich systematisch
wegcijferen voor de zwakste onder ons is voor ons een blijvende
bron van inspiratie. In de eerste communievieringen van de voorbije
weken, wordt telkens herhaald dat de kinderen vriend zijn van Jezus.
Jezus is het meest toegankelijke gezicht van ons geloof, voor kinderen,
voor de zwaksten. Je moet niets bezitten, je moet geen hoog intellectueel
inzicht hebben, je moet niet mooi gekleed zijn, Jezus boodschap
is er voor iedereen.
Ten slotte is er de Heilige
Geest:
Ik las dat de grondbetekenis van
geest 'lucht, adem of wind' is. Net zoals wij de bomen zien waaien
door de wind maar de wind op zich niet zien, zo zien we dat mensen
en gemeenschappen geïnspireerd worden door wat we de Heilige
Geest noemen. De leerlingen die zich een tijd hebben opgesloten
na de ontgoocheling van Jezus' dood, hebben geen nieuwe instructies
gekregen of hebben niet na zwaar overleg besloten om hun aanpak
over een andere boeg te gooien. Nee, de Heilige Geest van Pinksteren.
|