------
Welkom
------
Liturgie
------
Vorming
------
Historiek
------
Archief
------
Kalender
------




8 mei 2011 – 3e Paaszondag – (Lucas, 24, 13-35)

Het Emmaüsverhaal : ontmoeting – openbaring – verrijzenis

Frank Cuypers

Intredelied 363 – "Gij zijt voorbijgegaan"

Inleiding woorddienst

Wij weten ons samen in de naam van de Vader en de Zoon en de Heilige Geest.
Ik vind de periode na Pasen elk jaar weer een heilstijd. Dat heeft te maken met een aantal factoren: lente, meimaand … maar ook omdat we in de zondagsvieringen – in de verschijningsverhalen - lezen over de levende Jezus.

De verhalen over de historische Jezus – zoals hier gebracht en geduid in Filosofenfontein – vind ik zeer verrijkend omdat ze mijn leven mee inspireren en richting geven. Maar de verschijningsverhalen vind ik bijzonder, omdat ze mij spreken over de Christus die hier vandaag bij ons is, die morgen met ons allen op pad zal gaan.

We lezen vandaag het Emmaüsverhaal. Het Emmaüsverhaal is voor mij van bijzondere betekenis. Sinds meer dan 30 jaar vorm ik, samen met een aantal – zeer dierbare - vrienden, een bezinningsgroep.
Wij zijn destijds – 1980 - gestart in het kader van een initiatief van het bisdom Hasselt, waarbij in het Leuvense studentenmilieu verschillende Emmaüs bezinningsgroepen gevormd werden.

Ook al is het centrale initiatief hiervan vanuit het bisdom ondertussen gestopt, onze “Emmaüsgroep” blijft op eigen kracht, of is de kracht gedreven door de Geest, doorgaan. Wij komen maandelijks samen rond een thema, door iemand van de groep uitgekozen, om hierover met elkaar te delen en te bezinnen. Het zijn telkens – ook al door de jarenlange vriendschap – rijke en deugddoende ontmoetingen van “binnenkant tot binnenkant”.

Of om het met de Emmaüsgangers te zeggen: ervaringen van “brandde ons hart niet in ons?” Wij voelen hoe de Levende met ons op weg is; gisteren, vandaag, morgen. Laten wij ons vertrouwen in God uitzingen:

Lied 112: "Heer Jezus, koning en gezalfde Gods"

Openingsgebed (p151 – Sytze de Vries)

God van de nieuwe morgen,
die ook óns licht wilt zijn,
verberg U niet
maar geef U ons te kennen
en wees hier aanwezig
in onze gemeenschap
in ons lied,
in ons gebed.

Bekrachtig ons
met uw woorden
die ons spreken van uw beloften,
die ons verlangen wekken,
die ons wegen wijzen

en doe ons
in deze gulden Paastijd
leven met Jezus
voor ogen
die deze woorden volbracht
en ze nog voor ons uitdraagt
tot de voleinding der wereld.

Evangelietekst: Lucas 24, 13-35: uit Koning op een ezel– Nico ter Linden – p23

Tussenzang 360: "Christus is Verrezen"

Homilie

“Het spoor van Gods liefde dat Jezus naliet langs het meer en op de zandwegen van zijn land en, op een bijzondere wijze, op Calvarie, zou in de nacht van de geschiedenis verdwenen zijn als Hij niet als de Verrezene de dood had overwonnen. Slechts zo kan Hij nu overal en altijd met ons meegaan in de geschiedenis. Heel zeker, de Verrezene blijft het woord van het evangelie ook nu met kracht spreken. Hij blijft ook zijn gekwetste handen en zijde tonen. Maar Hij overstijgt nu metterdaad de kring van zijn vrienden en Hij doorbreekt alle grenzen om ook in onze tijd met ons mee op te trekken en overal en altijd aanspreekbaar te zijn”

Dit is een stukje uit een bezinning van Mgr. Schruers, getiteld “De Verrezene gaat met ons door de tijd”. (verschenen in het boekje Heel ons hart ). Ik was erg getroffen door deze tekst, en heb haar onlangs gebruikt bij een bezinning met onze Emmaüsgroep, ter voorbereiding van deze viering. Ik wil graag een aantal aspecten die we toen besproken hebben met jullie delen.

Ontmoediging
“Zij spraken met elkaar over alles wat was voorgevallen; … en wij die leefden in de hoop dat Hij degene zou zijn die Israel zou verlossen”:

Ik kan het mij voorstellen: hoezeer de Emmaüsgangers diep ontgoocheld en ontmoedigd waren. Ontgoocheld over hoe alles was afgelopen. Alles waarvoor ze zich zo geëngageerd hadden, leek met de dood van Jezus aan het kruis, voor niets geweest. Alles waarvoor ze zich zoveel problemen op de hals gehaald hadden, misschien op de eerste plaats in hun eigen huishouden, was voor niets geweest. De man in wie ze zo geloofd hadden was gestorven, en met hem al wat Hij verkondigd had en waarop ze gehoopt hadden.

Het is een gevoel dat mij tegenwoordig regelmatig overvalt. Denk maar aan alles wat gebeurt binnen de kerk, de politiek, de maatschappij. Hen die je als leiders aanziet en vertrouwt, laten je in de steek.
Om het even meer specifiek over de kerk te hebben: ik denk dat de problemen binnen de kerk veel fundamenteler zijn dan het recent aan het licht gekomen seksueel misbruik. Al veel langer verliest de kerk haar aantrekkingskracht en uitstraling. De recente gebeurtenissen zijn daarbovenop nog een extreme uitspatting.

Ik denk dat we het failliet meemaken van een gepropageerd christendom, dat het vooral moet hebben van “moraal”, van wat er te doen staat, van wat moet gedaan worden en van wat niet mag. Zulk een christendom is gedoemd om te mislukken, want we kunnen niet anders dan, geconfronteerd met zulke lijst van opdrachten, plichten en verboden, te kort schieten.

Waar vinden of horen we nog de boodschap van Gods liefde voor ieder van ons? Waar vinden of horen we over Gods genade voor ieder van ons? Nochtans is dat volgens mij de kern van het christendom: Gods genade en persoonlijke liefde voor elk van ons.

Toch vind ik het van het grootste belang dat we, ook in periodes van ontmoediging, zoals Emmaüsgangers, onze ervaringen met elkaar blijven delen. En in elke ontmoeting ruimte laten voor de vraag: "hoe is het met jou”?

”Maar hun ogen werden verhinderd Hem te herkennen”
Ik kan het mij voorstellen: hoezeer waren de Emmaüsgangers opgeslorpt door hun eigen bekommernissen. Hoe vaak niet stel ik vast dat mijn eigen hart gesloten en bevreesd is. Dat ik door de drukte van al wat er te doen staat, door mijn eigen agenda, door de moraal die oplegt wat te doen en wat niet te doen, niet in staat ben om met een open en onbevangen blik naar de wereld te kijken.
Ik vraag mij daarbij dikwijls af: ben ik een bevrijde mens, gedraag ik mij nu als een bevrijde mens?

Hoeveel deugd doet het dan in een ontmoeting, een viering of bezinning, een tekst, een muziekfragment, de schoonheid van de natuur, de woorden van Jezus te mogen ervaren: “Vrede zij U”.

Brandde ons hart niet in ons?
Ik kan het mij voorstellen: het gevoel dat de leerlingen hadden toen Jezus met hen meeliep en voor hen de Schriften ontsloot. Het is hetzelfde gevoel en dynamiek die ontstaat na een ervaring, een ontmoeting, waarin wij Gods genade over ons ervaren. Het is de genade die we kunnen ervaren in het samenzijn met elkaar: thuis, onder vrienden, in onze kapelgemeenschap.

Het is de genade die we ervaren als – tegen alle menselijke berekeningen in – onze inspanningen en inzet op een onverwachte wijze gezegend worden en vruchtbaar zijn.
Dit is een ervaring die jullie misschien ook kennen. Een gesprek, een taak waar je tegen opziet. Je weet niet goed hoe er aan te beginnen, je twijfelt aan de goede afloop, je bent er niet gerust in of je wel de juiste dingen doet. Maar je begint er toch aan, stap voor stap; en gaandeweg, en vooral achteraf, merk je dat de juiste dingen gebeurd zijn, en geraak je bewust van een aanwezigheid die naast je was.

Of het is de ervaring van een ontmoeting waarvan je vooraf niets verwacht – hooguit enkel de praktische aspecten die de aanleiding van de ontmoeting uitmaakten.
Maar plots groeit de ontmoeting uit tot een bijzondere ervaring, en blijft er veel meer over dan waarover het aanvankelijk ging.

Het is de genade die we ervaren in duizend-duizend dingen waarvoor we dankbaar moeten zijn en die, als we terugkijken, de rode draad doorheen ons leven kan zijn.

Het Emmaüsverhaal is een Ontmoetingsverhaal, én een Openbaringsverhaal, én een Verlossingsverhaal. Het Emmaüsverhaal stelt de kracht van de ontmoeting centraal; niet de moraal; er komen geen opdrachten uit; als er al iets te doen valt, is het vanuit de kracht van de ontmoeting met Hem.

Wij ontmoeten de Levende, en de Levende ontmoet ons, op onze weg. Onze weg wordt zijn weg en zijn weg, wordt onze weg. Op die manier wordt christendom geen onmogelijke “to do list” maar kunnen we leven vanuit het Emmaüsperspectief: hoe zwak en beperkt ook, toch spreekt mijn engagement van God, die mij vanuit een volheid bewoont. Amen.

Offerande – muziek: Haendel, Concerto no 6 in B flat major for harp

Groot dankgebed: (Gezongen liedboek – Oosterhuis – p 197; refrein: 112 – "Ubi Caritas")

Stilte nu -
Dienst van brood en wijn.
Ontferm U, kom bevrijden, maak begin.

Die gezegd wordt dood maar levend
Jezus dienstknecht lam en herder
levend brood en ware wijnstok,
kind van mensen eerstgeboren

verschijn ons dat wij U herkennen
eerste uit de doden.

En hij hield zich
alsof hij nog verder moest gaan.
Zij smeekten hem : Blijf bij ons,
de dag is al gedaald.

En het geschiedde
toen hij daar met hen aan tafel was:
hij nam het brood,
sprak de zegen uit,
brak het en gaf het hun.
Toen werden hun ogen geopend.

Verschijn ons dat wij U herkennen
eerste uit de doden.

Zon ben ik, poolsneeuw,
waterval, steenwoestijn,
goudrots en stofgoud
vonken en as -
van velen één ben ik
met velen één zijn wij -
Komende Levende
wees ons nabij.

Onze Vader + vredeswens

Communie – muziek: Vivaldi – Gloria RV589 – Domine Deus (6)

Communielied: 369 – "Als een levende"

Gebed (Mgr. P. Schuers)

Jezus, verrezen Heer,
overal waar wij komen, staat Gij te wachten,
op onze wegen gaat Gij vriendelijk mee.
Als Gij onderweg tot ons spreekt,
midden het gesprek van de mensen,
en wanneer Gij het brood breekt,
wordt ons hart dan toch een beetje vuriger.
Soms is het alsof Gij in ons midden, van hart tot hart
onze naam uitspreekt, heel teder.
En als de deuren van ons huis en hart zich sluiten,
komt Gij tot ons onverwachts, uw handen nog gekwetst,
met uw liefste woord : Vrede!
Wij danken U omdat Gij steeds met ons verder gaat.

Aankondigingen en zegen
Moederdag
: op deze Moederdag : een bijzondere proficiat en vooral dankbare gedachte aan alle moeders.

Muziek: Vivaldi – Salve Regina RV617 (16 - 19) – The Complete Sacred Music - CD 7)

----------
Met dank aan de Emmaüsgroep – Leuven
Andere Bronnen : Mgr P. Schruers, Heel ons hart – Evangelische spiritualiteit vandaag (Halewijn)

------