------
Welkom
------
Liturgie
------
Vorming
------
Historiek
------
Archief
------
Kalender
------




13 januari 2013: Vergeving

De doop van Jezus door Johannes

Els Van Hove

Wij zijn hier bij elkaar in de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest en starten deze viering met het lied 524 : "Om te beginnen".

Als Kerstmis niet één dag maar elke dag een beetje was. We maken het even stil voor het gebed.(Voor wie verstilling zoekt, K. Gelaude pg 73.)

Onze lezing van vandaag gaat over de doop van Jezus door Johannes de Doper. We praten in het kerkelijk jaar over Johannes De Doper in de advent, vandaag bij de doop van Jezus en nog eens in juni bij de geboorte van Johannes. We hebben in onze vieringen dus al veel over hem verteld. Over de gelijkenissen en de verschillen met Jezus, zijn neef. Allebei zijn ze door en voor hun geloof vermoord. De afgelopen weken spraken wij in onze vieringen over Jezus de pasgeborene. Vandaag gaat het over Jezus als volwassene, bij de start van zijn openbaar leven. In het boekje Het evangelie volgens Pontius Pilatus dat Astrid vorig jaar op school voor de godsdienstles moest lezen laat Eric Emmanuel Schmitt Jezus aan het woord op de vooravond van zijn dood. Jezus vertelt zijn leven en heeft het ook over de doop door Johannes.

Lied 211: "Het lied van de doper"


Jezus had zijn verloving afgebroken en hij krijgt het aan de stok met de kersverse rabbi, een groot Schriftgeleerde. Deze kon er niet mee lachen dat Jezus advies gaf aan de bevolking en daarbij sprak in naam van God, hij was als het ware geestelijke raadsman : hij bepaalde de moraal, bracht verzoening, suste boosheid en sprak in alle gevallen uit naam van God. De rabbi zag in Jezus een verwaande gast die door de tempel veroordeeld zou moeten worden en dreigde zelfs met steniging. Na gemijmer en gepieker hervatte Jezus zijn dagtaak als timmerman en langzamerhand kwamen ook de mensen weer op –dit keer clandestien- consult. De jonge rabbi kreeg er lucht van en schold hem opnieuw de huid vol.

We nemen de lezing van vandaag uit dit boek: 27-33 (partim). In deze tekst horen we Jezus vertellen. Jezus wilde zich van zijn zonden laten reinigen en ging op stap naar Johannes.

Lezing


De Johannes doop was wat men noemt een Metanoia doop. Een oproep tot omkeer en de mogelijkheid krijgen om te ontsnappen aan Gods oordeel. Het dopen is dus een initiërende maar evenzeer ook een vergevende, reinigende ritus : een teken van bekering met de kracht om zonden te vergeven, waardoor men gered werd van Gods oordeel.

Het is precies dat vergevende aspect waar ik bij stil bleef staan toen ik over deze lezing zat na te denken. Voor ons Christenen is elkaar vergeven een basishouding. Maar het is zeker niet altijd makkelijk om daar mee om te gaan.

Je kan daar op een individuele manier naar kijken en elk van ons zal al voor situaties gestaan hebben waar vergeven niet lukte en misschien na verloop van tijd toch wel een mogelijkheid werd. Omstandigheden rond de persoon die vergeving vraagt, of die dat wel of niet vraagt, de aard van te vergeven feiten en de graad van berouw kunnen allemaal een rol spelen. En waar één van die elementen ons direct betreffen worden we rechtstreeks aangesproken.

Lied 588 Heilig vuur

Maar er bestaat ook zoiets als een collectief geweten. Wanneer situaties zich voordoen die ons niet rechtstreeks betreffen zoals de Noorse schutter Breivik, of de groepsverkrachting in India, het geweld in Syrië dan wordt daar ook op een meer collectief niveau over nagedacht of ontstaat er een maatschappelijk gedragen mening. Daar zit volgens mij vandaag een grote kwetsbaarheid. Er is minder tijd en geduld in ons leven, vergrote assertiviteit maar ook wel agressiviteit. De agressiegraad wordt ook extremer, zie de almaar gewelddadigere feiten die worden gepleegd.
Laat dit nu net een interesseveld zijn van de media waardoor alles ons nog veel sneller en gedetailleerder bereikt en helaas ook meer en meer in een story, soms een soap wordt gegoten, en – bij momenten dagelijks – een vervolg krijgt. Je krijgt dan slogans, one liners en uitvergrote tegenstellingen te slikken in het journaal, de nieuwsberichten, de roddelpers, de babbel bij de kapper…. En een vergevingsklimaat, een weg tot heling vraagt net tijd en geduld enerzijds en nuance en reflectie anderzijds. De kloof tussen onze realiteit en de weg tot maatschappelijk gedragen vergeving mag ons als Christen uitnodigen om daarover na te denken. Kunnen we met vergeving nog wel terecht anno 2013? En zo ja, kunnen of moeten we het misschien extra ondersteunen?

Ik geef nu kort 2 controversiële voorbeelden:
1) Michèle Martin gaat naar de kapper in Knokke. Nieuwswaarde = 0. Toch heeft dit bericht veel plaats gekregen in onze geschreven en gesproken pers. Veelal ook met dezelfde terugkerende teneur dat het kappersbezoek niet door de beugel kon tegen een achtergrond van collectieve verontwaardiging. Ik kan ook bij mezelf die verontwaardiging vaststellen en ervaren dat misdrijven mbt kinderen eigenlijk een zero tolerance krijgen waar weinig ruimte voor evolutie in lijkt te zitten. Ik probeer daar wat reliëf in te krijgen voor mezelf maar geraak daar niet ver in gevorderd. Hoe gaan we best om met de weerstand die we ervaren om met zo’n persoon aan vergeving en heling te denken? Want als Christen mogen we ons de vraag stellen wanneer deze weerstand om te vergeven een ontkenning wordt van de naastenliefde die Jezus ons voorleefde. Het initiatief van de zusters die haar onderdak gaven moeten we misschien wel op dit vlak een plaats geven? Ook rond dat initiatief is erg veel te doen geweest trouwens.

2) We krijgen het bericht dat rijkelui uit Frankrijk zich in België willen komen vestigen of zelfs de Belgische nationaliteit wensen te bekomen. Dit stuit op grote weerstand, er is geen plaats voor deze mensen in België. En we maken dus een onderscheid met de fiscale mobiliteit van Tom Boonen of Justine Henin richting Monaco waar wel meer maatschappelijk draagvlak voor was of een grotere vergevingsgezindheid in bekomen werd. Zij konden beiden verder met hun quasi nationale heldenstatus. En misschien is dit onderscheid terecht, ik wil hier niet gaan oordelen, het mocht wat mij betreft gewoon een plek krijgen in de maatschappelijke discussie rond fiscale eerbaarheid en wie er nu wel of niet een plaats mocht krijgen in onze herberg. En ik heb die reflectie of verbreding in die periode wel gemist. Ik ervaar onze samenleving op zo’n ogenblik als kwetsbaar.

De casuïstiek geeft maar aan dat er pijnpunten zijn rond maatschappelijk gedragen vergeving in de wereld waarin we leven en ik heb daar zeker geen oplossingen voor. Ik denk dat vergeving en heling vandaag de dag in grote mate beïnvloed kunnen worden door de berichtgeving rond de zonden en zondaars en dat in deze berichtgeving alsmaar moeilijker ruimte is voor reflectie en nuancering. En in het algemeen is ons jachtige en steeds snellere leven ook moeilijk te verzoenen met de tijd die een heling of herstel nodig heeft.
We keren even terug naar de woorden aan het einde van ons gebed:

als het visioen van vrede ons gaande houdt,
als liefde het haardvuur aansteekt
in ons midden,
als Gods woord in ons
handen en voeten krijgt,
als Kerstmis niet één dag
maar elke dag een beetje is.

Dan bevorderen we het vergevingsklimaat op ons niveau zoveel als mogelijk. Dat is op zich wel een hoopgevende gedachte.

Offerande muziek : Ludovico Einaudi Divenire
Tafelgebed 155
Muziek tijdens de communie : Ludovico Einaudi Divenire
Communielied 589: "Geen weg is te lang"
Slotgebed uit Voor wie verstilling zoekt (K Gelaude), pg 71 "Lichtmensen"

------