24 mei 2020: 7e zondag van de paastijd
Hunkeren
naar een misviering
Ides
Nicaise
Wie had ooit gedacht dat groepen gelovigen in
ons geseculariseerd Europa van de 21ste eeuw
naar de Raad van State zouden stappen om het
recht op misvieringen af te dwingen? Toch is het
in Frankrijk en Duitsland gebeurd, en ze hebben
hun slag thuisgehaald – uit naam van de
godsdienstvrijheid. Ook in België zijn het
uitgerekend jongeren die er actie voor voeren.
De hunker naar religieuze vieringen haalt het
bijna van de redelijkheid waarmee virologen ons
in toom houden.
Wat
schuilt er achter die drang? Religie is in
essentie verbinding, gemeenschap vormen rond en
met God, en dat is nu net waar de
lockdown-maatregelen ons als gelovigen in het
hart treffen. We missen méér dan anderen het
samen vieren, niet rond een barbecue en een
frisse pint, maar rond Hem die de diepste zin en
drijfveer van ons bestaan is. We missen het
samen luisteren naar Jezus’ woorden, zijn Geest
die ons aanport, het delen van brood: hét
symbool van verbondenheid.
Het
valt op hoe de kerken in verschillende regio’s
van de wereld verschillend reageren op deze
crisis. We zagen op tv de beelden van een
orthodoxe viering in Rusland, waar de priester
in volle coronatijd onverstoord de communie in
twee gedaanten uitdeelde, en met dezelfde lepel
van mond tot mond zijn gelovigen de wijn
inlepelde. Het blinde geloof in de magie van het
Heilig Bloed deed al deze mensen hun gezond
verstand verliezen. Wat een gevaarlijk
bijgeloof!
Er
wordt gezegd dat Afrika vandaag het epicentrum
is van het christelijke geloof. Onze collega
Adeline Ajuaye uit Tanzania beschreef in de
nieuwsbrief van ons instituut treffend de impact
van de corona-crisis, ook op religieus vlak:
sommigen worden verscheurd door schuldgevoel
omdat ze aan hun zondagsplicht moeten verzaken;
anderen zoeken vertwijfeld een antwoord op de
vraag naar de machteloosheid van een almachtige
God tegenover een minuscuul virus. Nog anderen
verkeren integendeel in de waan dat God hen als
gelovigen immuun maakt. Zelfs de president
verklaarde in een toespraak aan religieuzen dat
het corona-virus satanisch is en onmogelijk kan
stand houden in het lichaam van Christus;
bijgevolg zouden eucharistievieringen volgens
hem de beste remedie zijn tegen de ziekte… Maar
wat al deze gelovige Afrikanen verbindt is hun
diep gewortelde cultuur van verbondenheid.
Vieren doe je niet in je kot: niet alleen de
familie wordt uitgenodigd, maar het hele dorp,
het huispersoneel, de toevallige passanten… Het
corona-virus is in zo’n samenleving dus dubbel
gevaarlijk, niet alleen omwille van de fysieke
schade die het lukraak bij mensen veroorzaakt,
maar evenzeer omwille van het sociale en
religieuze gif dat in gemeenschappen binnen
sluipt. Maar door dit alles heen wordt het
geloof ook gelouterd en ontdaan van valse
beelden. Heel wat kerkgemeenschappen zoeken
creatief naar nieuwe vormen, onder andere op de
sociale media.
De
corona-lockdown heeft mijzelf een tijdlang in
een soort religieuze lockdown gedompeld. Ik kon
vrij bewegen tussen thuis en kantoor, of gaan
lopen tussen de velden, maar raakte ‘religieus
onderkoeld’. De stress van het ganse gebeuren,
de zorgen om de gezondheid van familieleden en
vrienden, de herorganisatie van mijn onderzoek
en lessen, het activeren van studenten via het
internet, de bekommernis om de schade van de
crisis bij kansengroepen en de chaos in het
onderwijs namen mij volledig in beslag. In mijn
binnenste sloeg de balans tussen Maria en
Martha, tussen contemplatie en actie, volledig
naar dat laatste door. Bezinningsteksten die van
verschillende kanten in mijn mailbox
terechtkwamen raakten me weinig. Maar tien weken
later wordt het anders. Ook ik bezwijk stilaan
aan de hunker naar onze vieringen in
Filosofenfontein. Hoe heerlijk zou het zijn als
we Pinksteren samen konden vieren! Als er iets
is waar het coronavirus nooit vat zal op
krijgen, is het wel de Geest van God, die waait
waar hij wil.
Aan
alle Moslim-vrienden, een heerlijk Suikerfeest
toegewenst!
https://hiva.kuleuven.be/nl/nieuws/nieuwsitems/the-impact-of-the-coronavirus-in-africa
|