------
Welkom
------
Liturgie
------
Vorming
------
Historiek
------
Archief
------
Kalender
------





07 juni 2020: Feest van de Heilige Drievuldigheid

Thuiskomen in de bubbel van de Drie-Eenheid (Jo. 3, 16-18)

Frank Cuypers


Op het feest van de Drie-Ene God kunnen we deze bezinning beginnen met een kruisteken dat we wat bijzonder reliëf geven.

Gebed:

+ In de naam van de Vader,
die ons het leven geeft,
die antwoordt op onze vragen en ons vrij laat.

In de naam van de Zoon,
die in de wereld komt,
het mensenleven deelt,
onze broeder wil zijn,
en ons voorgaat.

In de naam van de Geest,
die onze harten verwarmt,
ons denken verlicht,
richting geeft aan ons handelen,
en ons krachtig maakt.
Amen.

Bezinning:

Qui est Dieu? Het was de openingsvraag van een monnik van de abdij van Orval in een homilie ongeveer 30 jaar geleden. Merkwaardig dat deze zin bij mij is blijven hangen.  Misschien omdat zijn openingsvraag mij toen nogal verwonderde: een Cisterciënzer monnik op rijpere leeftijd die zich na al die jaren nog afvraagt wie God is …

Ik moest hieraan terugdenken bij de voorbereiding van de bezinning voor deze zondag. Vandaag, op het feest van de Heilige Drie-Eenheid staat God zelf centraal. Drie-Eenheid is geen begrip uit de Heilige Schrift. Het woord 'Drie-Eenheid' komt niet voor in de Bijbel. Jezus heeft ook die naam voor God nooit gebruikt. Hij noemde God bij voorkeur 'Abba', lieve vader. Hij sprak wel over de Geest, die Hij zou zenden als helper en trooster. En Jezus zelf werd door de leerlingen 'Zoon van God' genoemd. Er is dus in de evangelies wel sprake van God als Vader, Zoon, en Geest. De vroegste formulering in het Nieuwe Testament die een aanwijzing bevat voor het concept van de Drie-Eenheid is die van Paulus: "De genade van de Heer Jezus Christus, de liefde van God en de eenheid met de heilige Geest zij met u allen" (2 Korintiërs 13, 11- 13). Niet toevallig is dit één van de lezingen van deze zondag.

De leer van de goddelijke Drie-Eenheid werd in 451 tot dogma verheven op het concilie van Chalcedon. Het dogma luidt dat God bestaat uit God de Vader, God de Zoon en God de Heilige Geest en dat deze drie Personen weliswaar te onderscheiden zijn maar niet te scheiden: God is Eén. Het gaat dus om drie niet te scheiden zijnswijzen van eenzelfde Goddelijk handelen. Dat lijkt een mooi staaltje theologische spitstechnologie waarin men God heeft opgesloten in een fraaie definitie. Een bekend aanschouwelijk voorbeeld van Drie-Eenheid is het beeld van de 3 lucifers: je neemt drie lucifers samen en steekt ze aan. Er is maar één vlam en er zijn drie lucifers.

Maar hoe moeten we hiermee verder? Woorden schieten te kort om dit te duiden. Geen preek in een viering is duidelijk genoeg om dit mysterie te doorgronden. Laat staan een bezinning op een website. Het zal altijd een geloofsmysterie blijven dat we niet kunnen begrijpen. Maar van dit soort mysteries leven we wel, ze zijn de zin van ons christelijk geloven. In een klassieke viering zouden we ons doorheen de teksten, gebeden, liederen, gebaren en de hele liturgie door dit mysterie laten raken. Hoe kunnen we ons in deze bijzondere tijden, in een isolement van bubbels waarvan de grootte en voorwaarden in complexe regels wordt vastgelegd, door het mysterie van de Drie-Eenheid laten raken en er kracht uit putten ?

Ik vind persoonlijk heel veel betekenis en kracht in het kruisteken. Het kruisteken is een uniek gebaar dat past bij vele momenten doorheen de dag: bij het ontwaken, bij de maaltijd, bij elk werk van aangelegenheid, bij het slapengaan... Telkens we een kruisteken maken plaatsen wij ons in de aanwezigheid van God, komen we op één of andere manier bij Hem thuis.

De eerste beweging van het kruisteken is omhoog: we komen thuis bij Hem die ons te boven gaat in een liefde die ons enorm overstijgt, bij Hem die we Vader noemen.  In de tweede beweging, naar omlaag, gaat het om diezelfde goddelijke kracht in de figuur van Jezus, een mens zoals wij waarin God zich laat kennen. Hij wordt één der onzen, Hij raakt de aarde aan en zelfs onze miserie. En in de derde beweging, naar het hart, schuilt diezelfde goddelijke energie, diezelfde goddelijke adem die elke mens gegeven wordt in de Geest.  Hij komt in ons wonen.

Telkens wij dit gebaar zorgvuldig en bewust maken gebeurt het mysterie aan ons, plaatsen wij ons in Zijn aanwezigheid en komen wij thuis bij Hem.

Kunnen we door op deze manier bij de Drie-Ene God thuis te komen kracht vinden wanneer we in deze tijden   door strikte reglementen in isolement moeten blijven? Geïsoleerd van nabije familie. Geïsoleerd van vrienden en collega’s. Geïsoleerd en afgesneden van de kapelgemeenschap.

En nog ter overweging: we breken er ons hoofd over hoe we, op welke manier dan ook, terug zouden kunnen gaan naar onze gemeenschapsbeleving zoals vroeger. Dat is ook heel belangrijk: we moeten volop zoeken naar haalbare afspraken en alternatieven. Voor de handliggend of creatief. Maar laten wij ons niet ongerust maken: onze kerk- en gemeenschapsbeleving vanuit de eucharistie zal nooit beperkt blijven tot wat wij er plaatselijk organisatorisch van maken. Wij zijn verantwoordelijk voor de lokale  mise-en-scène. Maar laten wij nooit vergeten en vooral dankbaar vertrouwen dat eucharistie niet door ons ontstaat, maar vanuit de Drie-Ene god die de wortel en voedingsbodem is van elke eucharistische gemeenschap. 

Die Drie-Ene God, boven ons, naast ons, en in ons, die ons zegent: 'de Vader, de Zoon en de heilige Geest'.

Slotgebed:

Sterk ons geloof in u God, die het begin zijt van ons leven en het einde.
Die ons het vertrouwen geeft dat we onze weg wel vinden,
die ons draagt over elke afgrond,
doe ons geloven dat na de dood weer leven komt,
zo waar als zonnebloemen opgroeien uit hun pitjes.

Sterk ons geloof in u, Jezus Christus, die ons leerde wat leven is:
recht doen opdat vrede onder ons kan wonen,
opkomen voor wie het minder hebben,
doen wat moet gedaan,
aankijken wie door niemand aangekeken worden,
zo waar als het licht van de zon elke nieuwe morgen.

Sterk ons geloof in u, heilige Geest, Gods levensadem
die ons aanvuurt tot liefde voor wat het leven de moeite waard maakt:
vriendschap, zachtmoedigheid, humor, troost, enthousiasme,
barmhartigheid, wijsheid en een groot hart.
Die ons optilt en neerzet op Gods weg van waarheid en leven,
zo waar als de wind zaad zaait voor een toekomst vol belofte.


------