30 Mei 2021: Drievuldigheidszondag (2021)
De Drie-ene God: van
binnenuit ervaren (Mt. 28, 16-20)
Sabine
Van Huffel
OPENINGSLIED
104: Gegroet en
gezegend (CD FF2 Kris Gelaude en Arnout
Malfliet)
INLEIDING
De viering van Pinksteren vorige week
sloot de paastijd af, vandaag vieren we het
feest van de goddelijke Drie-eenheid. Wat
betekent dit voor ons?
In de avondlezing op 23 maart 2021 van Emilio
Platti rond ``de koran herontdekt’’, hoorden we
dat de koran ouder is dan we dachten en dat
Mohammed de koran vereenvoudigde zodat het meer
begrijpbaar is: hij verwijderde de triniteit,
het feit dat God uit drie personen bestaat, en
maakte er één puur mono-theïstische God van. Die
drie-eenheid werd echter niet uit de
christelijke leer geschrapt. Misschien was het
ook voor ons eenvoudiger geweest, dan mocht ik
mijn preek hier stoppen. Echter, die
drie-eenheid, waaronder we verstaan een drie-ene
God: Vader-Zoon-Geest, is wel degelijk een
centraal begrip in het Christendom.
Dat
dit begrip zo centraal staat, ervaren we in onze
kerngebeden: op de eerste plaats het kruisteken
``In de naam van de Vader, de Zoon, en de
Heilige Geest. Amen’’. Deze vertrouwde woorden
maken delen uit van elk gebed, maar ook elke
zegening (zoals in het openingslied) en zending.
We staan er misschien niet meer bij stil. Toch
roepen deze woorden voor velen de trouw en
liefde op van onze God in verschillende
facetten. Indien je ooit de lauden, vespers, of
completen in een abdij bijwoonde, dan was je
misschien ook getroffen door de afsluitende zin
van elke psalm, waarbij de hele abdijgemeenschap
rechtveert en eerbiedig buigt bij het uitspreken
van de woorden: ``Eer aan de Vader, de Zoon, de
Heilige Geest, zoals het was in het begin, nu
en altijd en in alle eeuwen der eeuwen.
Amen’’. Deze laatste formulering drukt
uit dat de Drie-eenheid altijd heeft bestaan en
van generatie tot generatie wordt overgedragen…
En toch! Wie van ons begrijpt dit ten gronde? We
blijven ermee worstelen. Ik begin met een heel
origineel beeld dat Pol Mulier ons meegaf van de
drievuldigheid uit zijn jeugd, zoals beschreven
in de e-Bubbels van 2 april 2021 (pag. 8). Ik
citeer:
``(…) In Vaalbeek
was het niet pastoor Munte maar Marcel Baert
die goed kon preken. Dit is een moeilijke
preek, begon hij zijn homilie, sprekend over
de Heilige Drievuldigheid. Maar ik zal jullie
een voorbeeld geven om het gemakkelijker te
begrijpen. De Heilige Drievuldigheid is als
een fietsband. De buitenband is Jezus, de
binnenband is God, en de Geest is de lucht die
erin zit.” Misschien wat oneerbiedig
uitgedrukt, maar toch raak beschreven!
Ook ik doe vandaag een poging om dit mysterie
een beetje te ontrafelen, de sluier van dit
diepgeworteld geheim op te lichten. Ik wil dit
doen aan de hand van de weg die ik de
voorbije maanden gegaan ben doorheen de
Geestelijke Oefeningen in het dagelijks leven:
30 weken van ‘gesprek tussen Schepper en
schepsel’, op de wijze zoals ook Ignatius van
Loyola, stichter van de orde der Jezuïeten, het
eerst zelf had ervaren. Een gebedsmethode
om juiste keuzes te maken en gaandeweg een
richting te gaan in het spoor van Jezus. Een
soort gewetensonderzoek om God op het spoor te
komen in je leven, in meditatief en
contemplatief gebed, steeds vanuit een bijbel-
of evangelietekst en door terugblikken op je
persoonlijke gevoelsbewegingen. Het is een lang
traject in 4 fasen: met dagelijks een uur
persoonlijk gebed, een terugblik op wat er
gebeurde tijdens het gebed en wekelijks een
gesprek met de begeleider. Doorheen deze
pelgrimsweg mocht ik van binnenuit ervaren wat
die drie-ene God betekent en bewerkt in mijn
leven. Deze ervaringen wil ik vandaag met jullie
delen.
Ik wil deze viering openen met een gedicht van
Luk Bouckaert uit zijn pas verschenen
dichtbundel “De Schaduw van de Kerselaar’’
(Halewijn, 2021) waarin hij laat uitschemeren
wie God is en hoe hij Hem ervaart.
OPENINGSGEBED
Bloesem in mijn
kerselaar
God is geen
boom
Al
ruist zijn Naam
Langs
mijn raam
In een
kerselaar
God is
geen leegte
Al
lijkt Hij op niets
En
maken wij ons diets
Dat Hij
onvindbaar is
God is
nooit gewoon
Al
woont hij onder ons
Als
Vader lief die zoekt
Naar
zijn verloren zoon
God
alleen maar God
Zo
anders en zo vrij
Zo
kwetsbaar en nabij
Bloesem
in mijn kerselaar
Uit : Luk Bouckaert, `` De Schaduw van de
Kerselaar’’ (Halewijn, 2021).
LIED 395: Wat
altijd is geweest Francis van
Broekhuizen+combo SELA (KTRO-NCRV)
EVANGELIELEZING
Matteüs 28, 16-20
De elf
leerlingen begaven zich naar Galilea, naar de
berg die Jezus hun aangewezen had. Toen zij
Hem zagen wierpen ze zich in aanbidding neer;
sommigen echter twijfelden. Jezus trad nader
en sprak tot hen: “Mij is alle macht gegeven
in de hemel en op aarde. Gaat dus en maakt
alle volkeren tot mijn leerlingen en doopt hen
in de Naam van de Vader en de Zoon en de
heilige Geest, en leert hun te onderhouden
alles wat Ik u bevolen heb. Ziet, Ik ben met u
alle dagen tot aan de voleinding der wereld.”
BEZINNING
Op deze manier eindigt Matteüs zijn
evangelie: geen Hemelvaart, geen Pinksteren met
vurige tongen, maar wel een duidelijke zending
van zijn elf apostelen (nadat Judas was
weggevallen). En steeds zien we die twijfel
opduiken. Jezus botst op twijfel en onbegrip van
zijn leerlingen, een onbegrip die zijn summum
kende tijdens zijn lijden. Dit onbegrip wordt
meesterlijk beschreven door de Japanse schrijver
Shusaku Endo in zijn boek ``Jezus: het verhaal
van een leven’’ en drukt volgens mij de essentie
uit van dit stukje evangelie. Endo benadrukt
telkens weer hoe “fundamenteel verkeerd Jezus werd
begrepen door zijn volgelingen. Hoe
enthousiaster zij waren, des te groter het
misverstand over wat nu eigenlijk de messias
is. Hoe is het mogelijk dat iemand –een
gewone, bange, menselijke sterveling—zoveel
onbegrip heeft kunnen verduren? Hoe kon zo
iemand zoveel misverstand (die erger nog
uitliep op verloochening en verraad juist van
mensen die hem zo zielsnabij waren) verduren
zonder te breken, zonder het geloof in mensen
te verliezen? Misschien is Jezus’
onafgebroken trouw het eigenlijke wonder:
fundamenteel onverklaarbaar en daarom
`goddelijk’ te noemen. Want dat is precies wat
de vier evangelisten (op wie Endo zich
beroept) verklaren: de mensen hebben Jezus
laten schieten maar Jezus hen niet”,
zelfs niet doorheen zijn mensonterende
kruisdood. Jezus zendt zijn leerlingen uit en
laat hen niet los, ook ons niet, tot op vandaag.
``Zie, ik ben
met u alle dagen tot aan de voleinding der
wereld’’.
Die onafgebroken trouw en liefde van Jezus voor
de mensen, is niets anders dan een afspiegeling van
Gods Liefde voor Jezus: God die we ook
Vader mogen noemen. Dit kon ik van binnenuit
ervaren doorheen die 30 weken meditatie en deed
me die God beter begrijpen vanuit die 3 facetten: Vader,
Zoon, Geest.
1. De eerste 6 weken (fase 1)
waren vooral een herontdekken van God de Vader:
Zijn betrokken aanwezigheid in de wereld en
strijd tegen onrecht, over generaties heen. Wie
is Hij voor mij in eigen leven, zoals het mij
gegeven is en zoals ik het zelf in handen
nam? Zo mocht ik Hem herontdekken vanuit
Zijn vergevende en herscheppende Liefde waarin
ik onverminderd opgenomen ben.
2. Vanaf de advent tot
aswoensdag (fase 2: 12 weken) leerde ik vooral Jezus kennen
vanaf zijn geboorte tot het begin van Zijn
Lijden en werd ik vooral getroffen door die onverwoestbare
liefdesband tussen Jezus en Zijn Vader,
die Gods Liefde een stukje concreter maakt naar
mensen toe en doorheen menselijke relaties. Ik
was vooral getroffen door zijn consequente keuze
voor zijn zending, zijn diepbewogen medelijden,
onvoorwaardelijke liefde en vrijheid die Hij als
mens ervaarde. Jezus vertolkt die diepe eenheid
met de Vader en tegelijk leeft hij ons voor hoe
een ideale wereld eruit ziet, samengevat in 1
kernachtig gebod ``Bemin uw God bovenal en uw
naaste zoals uzelf’’. Gods rijk van Liefde
beleven we nu al.
3. Tot in zijn lijden, dat ik
tot Pasen (fase 3: 6 weken) mocht ervaren, bleef
Jezus zijn zending trouw en consequent de weg
opgaan van geweldloosheid, tegen alle onrecht
in, …terwijl zijn naaste omgeving zich tegen Hem
keerde. Onbegrip heerst alom, zelfs de
leerlingen begrepen Hem niet meer. In alle
verlatenheid sterft Hij. Is dit alles een maat
voor niks geweest? En toch… bleef Hij de mensen
trouw, onafgebroken, zoals Endo het zo mooi
verwoordde.
4. Maar dan, in fase 4 na
Pasen (6 weken) ervaren we dat nieuwe leven van
Jezus. Eerst is er nog die aarzeling, en
twijfel, zoals we hoorden in de lezing. Er moet
veel gebeuren eer een mens aan verrijzenisgeloof
toekomt. Maar dan duikt die diepe vreugde
op, als liefde voelbaar wordt als kracht
die alles draagt en verbindt. De dood wordt
overwonnen, nieuwe schepping ontspruit daar waar
wij, mensen, ons laten raken door de kracht van
de verrezene. Samen vormen wij één lichaam, Gods
kerk onderweg, aangevuurd door Gods Geest
en aangestuurd door Jezus als hoofd, ieder naar
eigen vermogen. Die Geest die in essentie die
liefde tussen Vader en Zoon uitdrukt, ervaar ik
zo prominent onder ons aanwezig als stuwkracht,
onzichtbaar maar voelbaar, als motor van Gods
koninkrijk van Liefde…
Vader-Zoon-Geest, drie facetten van Gods Liefde,
onlosmakelijk in elkaar verstrengeld: nu eens
primeert de ene, dan weer de andere. Maar
vandaag stelt de Kerk ons voor die verschillende
facetten van God samen te vieren: het mysterie
van Zijn Drie-eenheid.
Gaandeweg
leerde ik inzien dat deze God, zowel in de
Vader, in Jezus als door zijn Geest, de mens onafgebroken
trouw blijft en er altijd is,
ook al beseffen we het meestal niet. Zelfs in
lijden en onrecht blijft Hij aanwezig, al staat
Hij onmachtig. Vanuit deze verbindende,
onvoorwaardelijke liefde en onafgebroken trouw
mocht ik Hem doorheen deze 4 fasen van binnenuit
ervaren.
En wie zoveel liefde ontvangt wil zelf liefde
geven, in vrijheid. Dit is de wederkerigheid in
liefde. Je voelt je geroepen om Jezus te volgen,
je te engageren. Je wordt gezonden.
Zo verging het de leerlingen. Zij kregen een
duidelijke zendingsopdracht
mee, zoals we daarnet hoorden: “Gaat dus en maakt
alle volkeren tot mijn leerlingen en doopt hen
in de Naam van de Vader en de Zoon en de
heilige Geest, en leert hun te onderhouden
alles wat Ik u bevolen heb. Ziet, Ik ben met u
alle dagen tot aan de voleinding der wereld.”
En dit geldt evenzeer voor ons. De liefde die
wij ontvangen in veelvoud, kan niet onbeantwoord
blijven: ook wij worden gezonden om Gods Geest
vorm te geven in ons leven, in de wereld om ons
heen.Voor mij persoonlijk is het duidelijk
geworden dat dit het Space for Grace-project
geworden is dat –toeval of niet- mijn
pelgrimsweg kruiste de voorbije maanden (wie had
me uitgenodigd om de kerngroep te vervoegen? Wie
gaf me de juiste insteek om de projectaanvraag
te schrijven? Wie kon voorspellen dat onze
aanvraag goedgekeurd wordt?). Het is als het
ware mijn kind geworden waar ik me sterk
verantwoordelijk voor voel. Meer zelfs, ik voel
vooral Gods drijfkracht in mij, noem het zijn
Geest, die me stuwt op nieuwe wegen. En ondanks
de onzekerheid op succes kijk ik vol vertrouwen
en met verrijzenisogen uit naar ``Filosofenfontein op
nieuwe wegen’’ dat kerk durft te zijn
midden deze seculiere samenleving, haar stem
durft te verheffen tegen onrecht, zelfs al
druist deze in tegen de gangbare kerkregels, en
haar deuren openzet voor zinzoekers, ook als ze
weinig verwant zijn met ons geloof. Ik voel me
gedragen door deze dynamische geloofsgemeenschap
die vanuit haar vitale geloofskracht durft te
innoveren en zichzelf te overstijgen. Moge
de drie-ene liefde van God als Vader, Zoon en
Geest ons daartoe de kracht geven!
BEZINNINGSMUZIEK
Cherubijnen (Dmitry Bortniansky over de
levengevende Drie-eenheid)
RUIMTE VOOR
INBRENG VAN VOORBEDEN
LIED 575:
Geproefd, geleefd, herkend (CD FF1 Kris
Gelaude en Arnout Malfliet)
ONZE
VADER
SLOTGEBED
(gebed van Augustinus)
Veel te laat heb ik jou lief gekregen
schoonheid wat ben je oud wat ben je nieuw
veel te laat heb ik jou liefgekregen
Binnen in mij was je, ik was buiten
en ik zocht jou als een ziende blinde
buiten mij, en uitgestort als water
liep ik van jou weg en liep verloren
tussen zoveel schoonheid die niet jij was.
Toen heb jij geroepen en geschreeuwd,
door mijn doofheid ben jij heen gebroken
Oogverblindend ben jij opgedaagd
om mijn blindheid op de vlucht te jagen.
Geuren deed jij en ik haalde adem,
nog snak ik naar adem en naar jou.
Proeven deed ik jou en sindsdien dorst ik,
honger ik naar jou. Mij, lichtgeraakte,
heb jij doen ontbranden. En nu brand ik
lichterlaaie naar jou toe, om vrede.
ZEGEN
Lied:
Geest van Hierboven (Stef Bos -
Jongerenkoor Samen Op Weg)
|