• Voor de meest recente zondagsvieringen Klik hier

Agenda vieringen op Filosofenfontein voor de goede week:
Viering Witte Donderdag om 20 uur
Viering Goede Vrijdag om 20 uur
Paaswake (zaterdagavond) om 21 uur
Géén viering op paasdag!

220918

24e zondag (2022) “Worden tot kinderen van het licht”

 

Jef Schoenaerts

Openingslied “Stem als een zee van mensen” (514) 

 

Openingsgebed

Onnoembare en Nabije,

Doorheen de eeuwen - tot op vandaag -  hebben profeten ons opgeroepen 

niet te vergeten waar uw hart naar uitgaat: 

dat mensen - als broers en zussen - het voor elkaar opnemen. 

In ieder mens, maar allereerst in de drenkeling, in dat stuk wrakhout dat ons aankijkt,

zijt Gijzelf het die ons oproept 

     te kijken met uw ogen vol mededogen

     te handelen met uw zachte kracht van verandering.

Maak ons tot kinderen van het licht:     

     dat wij ons richten naar uw woord

     dat wij doén wat wij met onze mond belijden.

Dan stichten wij mee uw koninkrijk van gerechtigheid en liefde

door Jezus, Uw zoon en onze broeder.

Amen.

 

Inleiding

De Bijbel is geen boek waarvan je de teksten zonder meer kan transponeren op situaties van vandaag.  Dan doe je de aard van de boodschap vaak geweld aan.  Toch riep de eerste lezing van deze zondag bij mij de gedachte op: wat hier gezegd wordt, herken ik,  er lijkt vandaag wel iets gelijkaardigs aan de gang in onze wereld.  

Het was een uittreksel uit de profeet Amos die mij deze reflex bezorgde.  Amos is een donderpredikant waarbij de roep om sociale rechtvaardigheid als rode draad in heel scherpe bewoordingen door zijn profetie loopt. 

Lezing uit Amos 8,4-8

Wat de profeet Amos schrijft, doet denken aan de situatie van de voorbije weken: de energieprijzen swingen de pan uit waarbij huishoudens, zeker de armsten, het heel moeilijk krijgen en waarbij de bedrijven kreunen onder de hoge productiekosten.   Tegelijk maken energiebedrijven ongelooflijke winsten.  Dat daar speculatie aan te pas komt van wie aan de knoppen draaien, is bijna zeker.   Ook hier ruikt het naar het inzetten van macht tot steeds groter geldgewin.  “Dan kopen we de kleine man voor geld” zoals Amos het uitdrukt

In de evangelielezing over “de oneerlijke rentmeester “ gaat het eveneens over omgaan met rijkdom, over het omgaan met geld en ook hier worden de straffe uitspraken niet geschuwd.  Er is sprake van “de kinderen van deze wereld” die automatisch hun tegenhanger oproepen: “de kinderen van het licht”.  En er is de uitspraak van Jezus: “Jullie kunnen niet god dienen én de mammon.”. Zowel de tekst van Amos als die van Lucas schuren en wringen.  Ze  voelen ongemakkelijk aan zoals het nogal eens meer gebeurt als het gaat over geld verdienen en hoe daarmee  ote gaan.   Reden temeer om er wat langer bij stil te staan.

Laten we luisteren naar het evangelie volgens Lucas. Aansluitend zingen we lied 126.

Evangelielezing Lucas 16,1-13

Acclamatie “Uw woord” (lied 126)

Homilie

Enkele weken geleden bezochten we met een groep kapelgangers het House of Compassion in de Begijnhofkerk in Brussel.   Het is een themakerk, een kerk waar men gekozen heeft om te werken rond Compassion, in de betekenis van solidariteit met de meest kwetsbaren, de mensen in de marge.  De bezetting van hun kerkgebouw door mensen zonder papieren is binnen dat verhaal van hun keuze hun meest bekende actie.  De volgende groep die ze onder de aandacht willen brengen, zijn de “moderne slaven” waaronder ze bijvoorbeeld de koeriers rekenen die ons voor een prikje een pizza aan huis brengen of de koeriers van pakjesdiensten die voor een hongerloon het land rondrijden.  Het zichtbaar maken van dat onrecht, het analyseren ervan en de koppeling aan solidaire actie met de zwaksten: het geeft aan het House of Compassion naar mijn gevoel een sterk Amosprofiel.

Over onrecht en machtsmisbruik ging het ook in het evangelie.  De rentmeester scheldt de schuldenaars van zijn heer grote sommen kwijt waardoor ze bij hem in het krijt staan. Daarbij speculeert hij op het wederkerigheidsprincipe: nu speel ik weldoener voor jullie om later als ik in de problemen kom, bij jullie welkom te zijn.  De oneerlijke rentmeester wordt door de heer wel geprezen om zijn slimheid maar tegelijk wordt hij geplaatst bij “de kinderen van deze wereld”: zij die hun toekomst verzekeren volgens het oude patroon van macht en uitbuiting.   Hij is een kind van de duisternis omdat hij gelooft in de kracht van de mammom.

De tegenstelling met het verhaal van vorige zondag kan niet groter zijn: ook in dat verhaal misbruikt iemand zijn positie : als jongste zoon heeft hij het recht om zijn erfenis op te eisen.  Helaas raakt hij kort nadien meer en meer gevangen in een toekomst zonder uitzicht.  Die jongste zoon verlaat echter het oude patroon van zelfzucht – “hij kwam tot zichzelf” schrijft Lucas - en gaat met lege handen op weg in de hoop dat zijn vader hem “om niet” genadig zal zijn.  Hij wordt een kind van het licht en gaat onverzekerd en naakt terug naar huis.   

“Geen enkele knecht kan twee heren dienen… Jullie kunnen niet God dienen én de mammom.” zegt Jezus als afsluiting van het verhaal van vandaag.  En het volgende vers luidt: “De farizeeën die geldzuchtig waren, hoorden dit alles aan en ze haalden honend hun neus voor hem op.”   Niet omdát ze geld bezaten, nam Jezus de farizeeën op de korrel maar omdat ze tégelijk God én de mammon eerden, omdat ze niet zagen hoe de macht van de mammon hen eerder maakte tot onderdrukkers dan tot spirituele leiders van het volk.  Door hun houdige werden ze “kinderen van de duisternis”. 

Wie zijn dan de “kinderen van het licht?”   Het is over hen dat Amos zegt “Bespaar Mij het lawaai van uw liederen; de klank van uw harpen wil Ik niet meer horen! Nee, het recht moet stromen als water, de gerechtigheid als een nooit opgedroogde beek”.

Gerechtigheid en dienst van god zijn voor Amos  twee kanten van eenzelfde medaille.  Als gebed en liturgie niet uitmonden in het dagelijks beleven van gerechtigheid en broederlijkheid, zijn zij leeg, zonder inhoud en waardeloos.  

Bij ons bezoek aan het House of Compassion in Brussel werd ik getroffen door een uitspraak van een van de trekkers van de kerk: “Onze eerste keuze is de diaconie, de dienstbaarheid. We stellen ze zelfs hoger dan de liturgie.”  Deze straffe uitspraak ligt in het verlengde van wat Jezus bij Matteüs zegt: ‘…laat dan uw gave voor het altaar achter, ga u eerst met uw broeder verzoenen en kom dan terug om uw gave aan te bieden’.   Dat houdt ook in: als je broeder in armoede verkeert of door jouw handelen in zijn rechten geschaad wordt, maak dan eerst die situatie recht en kom dan voor het altaar je gaven aanbieden

Daarom ben ik heel blij met het initiatief van het wereldcafé dat vanuit deze gemeenschap is ontstaan.  De thema’s van deze samenkomsten spreken voor zich: denk maar aan de aandacht en de initiatieven voor een sociaal rechtvaardige woonproblematiek in het Leuvense of de aandacht en het initiatief voor het recht van de armste landen op vaccins.   

“Kinderen van het licht” bén je niet eens en voor altijd, je hebt het voortdurend te worden.  Dat vraagt dat je als individu en als groep voor ogen houdt dat godsdienst en mensendienst onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn.

Lied 510 geeft die samenhang sterk weer als wij zingen:

“Dat wij U horen, dat wij U leven, mensen voor mensen, alles voor allen.  Dat wij volbrengen uw woord, onze vrede.”

Afsluiting woorddienst met lied “Wees hier aanwezig” (510)

Offerandelied “Oergebaar” (lied 149)

Tafelgebed: “Gij die de stomgeslagen mond verstaat” (164)

Onze Vader

Na de communie: lied “Groter dan ons hart” (553)

Slotgebed: idem als openingsgebed

Contactinformatie

©2005-2023 Filosofenfontein

✉️   info@filosofenfontein.be

Ondernemingsnummer: 0775.603.387

Bankgegevens:"FIFO Heverlee" 

KBC: BE11 7340 3906 5848

Volg ons op Sociale media

QR Code

Door je camera op deze code te houden krijg je het adres van deze website op je smartphone of tablet. Dan kan je de hele website bekijken.